Liga katolicka
Autor: Joanna Pakuza
- ENCYKLOPEDIA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
- TOM: 1 (2014)
Liga Katolicka była stowarzyszeniem, które istniało w ramach akcji katolicko-społecznej. Jej pomysłodawcami byli przede wszystkim papieże Pius X oraz Pius XI (encyklika Ubi arcano Dei z 1922 roku, w której Ojciec Święty pisał m.in.: „pochwalamy towarzystwa duchownych i świeckich, one związki katolickie, (…), przyczyniające się do szerzenia Królestwa Chrystusowego[1]. ). W założeniach Liga miała być apolityczna i ponadpartyjna, za jej cel główny uznano pogłębienie znajomości prawd wiary katolickiej wśród jej członków oraz wdrażanie ich do apostolatu świeckich. Liga Katolicka stanowiła organizacyjną i doktrynalną podstawę późniejszej Akcji Katolickiej.
Liga katolicka w Polsce
Za początek Ligi Katolickiej w Polsce uznaje się uchwałę o jej powołaniu w 1919 roku na konferencjach Episkopatu w Częstochowie i Gnieźnie. W 1921 roku na II Zjeździe Katolickim w Bydgoszczy apelowano do ordynariuszy o organizowanie katolików w ramach Ligi Katolickiej. W 1927 roku Liga Katolicka istniała w Polsce już w 11 diecezjach, a w innych była w trakcie organizacji. Wyróżniano zasadniczo jej dwa rodzaje: typ poznański i warszawski. Do 1934 roku Ligę Katolicką ostatecznie związano organizacyjnie z Akcją Katolicką.
Liga katolicka na Śląsku
Sekretarzem generalnym Ligi Katolickiej na terenie Administracji Apostolskiej Śląska Polskiego był ks. Józef Gawlina, wikariusz parafii w Tychach, którego ks. August Hlond mianował na to stanowisko dn. 7 lipca 1924 roku. W liście skierowanym do przyszłego Biskupa Polowego Wojska Polskiego wyrażał nadzieję, że Liga Katolicka przyczyni się do odbudowy religijnej Górnego Śląska. Ksiądz Hlond przedstawił zasady funkcjonowania Ligi Katolickiej i jej cele w diecezji katowickiej w swoim liście pasterskim z marca 1924 roku. Wymienił wśród nich potrzebę pogłębienia i obrony wiary, naprawę życia społecznego w myśl zasad chrześcijańskich, obronę moralności chrześcijańskiej i współpracę wiernych z duchowieństwem. Liga Katolicka miała zastąpić dawne stowarzyszenia mężów, rolników, robotników i innych związków bez naruszenia ich wewnętrznych struktur. Filarem Ligi miało stać się Katolickie Stowarzyszenie Mężów. Ks. August Hlond zaprosił do uczestnictwa w działalności Ligi także nauczycielstwo, a szczególnie wszystkie sodalicje mariańskie młodzieńców i dziewcząt.
Bibliografia
- Akcja Katolicka na Śląsku, Katowice 1938
- H. Borcz, Akcja Katolicka w diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego, Saeculum Christianum 1(1994) z. 2, ss. 268-269, 272-273;
- J. Dziwoki, Akcja Katolicka w diecezji katowickiej, Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, t. 25/26, Katowice 1992-93, s. 292;
- Encyklopedia Katolicka, t. 10, Lublin 2004, kol. 1035-1037;
- M. Leszczyński, Akcja Katolicka w archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego, Lublin 1996;
- J. Myszor, Historia diecezji katowickiej, Katowice 1999;
- A. Mytkowicz, Akcja Katolicka u podstaw i w praktyce, Lwów 1929;
- S. Szydelski, W sprawie organizowania Ligi Katolickiej, Lwów 1928;
- S. Wilk, Episkopat Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1918-1939, Warszawa 1992;
- W. Zdaniewicz, Wskazania Piusa XI w Uście „Quae nobis" a ich realizacja w Polsce, Lublin 1958.
Przypisy
- ↑ Por. „Tak samo pochwalamy towarzystwa duchownych i świeckich, one związki katolickie, mające na celu popieranie misji pośród pogan, przyczyniające się do szerzenia Królestwa Chrystusowego i do niesienia zbawienia wiecznego jak i pomyślności doczesnej narodom pogańskim. Pochwalamy dalej stowarzyszenia młodzieży, których liczba wciąż wzrasta razem z nabożeństwem do Najśw. Maryi Panny, i Najśw. Sakramentu na podstawie życia z wiary, czystości obyczajowi i miłości braterskiej. Dochodzą jeszcze inne stowarzyszenia męskie i żeńskie, w pierwszym rzędzie związki eucharystyczne, starające się o częstsze i uroczystsze nabożeństwa Najśw. Sakramentu i o urządzanie wspaniałych procesji po ulicach miast, oraz komitety zjazdów, już to diecezjalnych, już to narodowych lub międzynarodowych, na które przybywają przedstawiciele prawie wszystkich narodów, połączonych wspólną wiarą i modlitwą, wspólnym nabożeństwem i wspólnym udziałem dóbr niebieskich w jedną cudowną całość (…).Otóż wszystkie te dzieła i wiele innych, których wyliczanie za wielebny czasu zajęto, nie tylko że należy utrzymać ale ze wszystkich sił coraz więcej rozszerzać, dodając nowe rzeczy zastosowane do potrzeb ludzi i stosunków” (Ubi arcano).
